Ferforje ve Dökme Demir
İnsanlar genellikle dökme demir ve dövme demirlerin erken demir işleri için değiştirilebilir terimler olduğunu varsayarlar, ancak bir fark dünyası vardır.
Ferforje , ısıtılan ve daha sonra aletlerle çalışan demirdir.
Dökme Demir , eritilmiş, bir kalıba dökülmüş ve katılaşmasına izin verilen demirdir.
Dökme demir ve ferforje arasındaki temel ayrım, bunların nasıl üretildiğidir.
Farklı üretim yöntemleri, çeşitli güçlü ve zayıf yanlara sahip metaller oluşturur, bu nedenle nadiren bir dökme demir çit veya ferforje bir tava görürsünüz.
WROUGHT IRON NEDİR?
Ferforje esas olarak, az miktarda (yüzde 1-2) ilave cürufu (genellikle silikon, kükürt, fosfor ve alüminyum oksit karışımından oluşan demir cevheri ergitme yan ürünü) içeren elementer demirden oluşur. Ferforje, malzemeyi tekrar tekrar ısıtarak ve deforme etmek için aletlerle çalıştırarak yapılır.
Ferforje, ısıtılabilir ve yeniden ısıtılabilir ve çeşitli şekillerde çalışmasına izin vererek oldukça dövülebilir - ferforje, daha fazla çalıştığından ve lifli görünümü ile karakterize edilir. Ferforje dökme demirden daha az karbon içerir, bu da onu daha yumuşak ve sünek yapar. Ayrıca yorgunluğa karşı oldukça dayanıklıdır; eğer büyük miktarda basınç uygulanırsa, arızalanmadan önce büyük miktarda deformasyona uğrar.
“Ferforje” terimi günümüzde sıklıkla yanlış kullanılmaktadır; yaygın olarak kullanılan metale bakılmaksızın tarihi ferforje parçalara benzer tasarımları tanımlamak için kullanılır. Soğuk bir durumda makine ile bükülmüş yumuşak çelik veya dökme çelik ve siyah boyalı demir parçalar, ferforje işleri olarak düzenli olarak yanlış etiketlenir. Bununla birlikte, gerçekten ferforje olarak adlandırılmak için, metal bir parça, onu ısıtan ve şekillendiren bir demirci tarafından dövme edilmelidir.
Ferforje, M.Ö. 2000 yılında Anadolu yarımadasında (şimdi Türkiye) kullanılmıştır ve 19. yüzyıl boyunca inşaatta yaygın olarak kullanılmıştır. Bununla birlikte, 20. yüzyılda metalurjideki gelişmeler metal parçaların makine şeklini alması ve kaynak yapmasını daha kolay ve daha ucuz hale getirmiştir. Demirciliğin nispeten pahalı ve zaman alıcı doğası, 1970'lerin ortalarında büyük ölçekli ticari pratiğinin sona ermesine yol açtı. Bu, günümüzde en gerçek ferforje parçaların ya antika ya da yerel zanaatkarlar tarafından demirlenmiş özel parçalar olduğu anlamına gelir.
DÖKME DEMİR NEDİR?
Dökme demir bir dizi demir alaşımına işaret edebilir, ancak en yaygın olarak gri demir ile ilişkilidir. Demir ismine sahip olmasına rağmen, saf element demir değildir (periyodik tablodaki Fe) - aslında yüzde 2-4 karbon içeren bir alaşım, ayrıca az miktarda silikon ve manganez. Kükürt ve fosfor gibi diğer safsızlıklar da yaygındır.
Dökme demir, eritme demir cevheri veya erimiş pik demir (demir cevheri ekstraksiyonunun bir ara ürünü) ve hurda metaller ve diğer alaşımlarla karıştırılarak oluşturulur. Sıvı karışım daha sonra kalıplara dökülür ve soğumaya ve katılaşmaya bırakılır.
Nihai sonuç güçlü ama kırılgandır. Daha yüksek karbon içeriği nedeniyle, dökme demir heterojen bir alaşım olarak katılaşır, yani mikroyapısı içinde birden fazla bileşen veya farklı fazlardaki materyalleri içerir.
Bu karışık mikroyapı, dökme demire kendine özgü fiziksel özellikler kazandırır. Dahili karbon parçacıkları, kırılmaya elverişli iç stres noktaları oluşturur. Dökme demir, dövme demirden daha sert, daha kırılgan ve daha az dövülebilirdir. Zayıf gerilme mukavemeti bükülmeden veya bozulmadan önce kırılacağı anlamına geldiği için bükülemez, gerilemez veya şekil verilemez. Bununla birlikte, iyi sıkıştırma mukavemetine sahiptir.
Döküm, ferforje üretmekten çok daha az emek yoğundur ve 18. ve 19. yüzyıllar arasında önemli bir üretim şeklidir. Çelik ve otomatik işleme teknolojilerinin ortaya çıkması, bazı endüstrilerde döküm rolünü azalttı, ancak diğerlerinde maliyet etkin ve yaygın olarak kullanılan bir süreç olmaya devam ediyor. Çelik, inşaatta neredeyse tamamen dökme demirden yerinden çıkmış olsa da, dökme demir, şekillendirilmesi makineden şekillendirilmesinden daha kolay olan karmaşık şekillere sahip ürünler için popülerliğini korumaktadır. Dökme demir, kalıp malzemeleri ile çeliğe göre daha az reaktiftir ve daha düşük bir erime noktasına sahiptir ve daha akışkan hale getirir.
